Doanh nhân Lý Gia Thành, người thường được gọi là “siêu nhân” hay “Warren Buffett châu Á”, là một tỷ phú người Hồng Kông. Tuy nhiên ít ai biết được ông xuất thân là một người nghèo, và từng có thời gian làm công nhân trước khi trở thành tỷ phú. Câu chuyện thành công của doanh nhân Lý Gia Thành là chuỗi những ngày lao động cực khổ từ lúc 15 tuổi trước khi trở thành tỷ phú.

Tỷ phú Lý Gia Thành – Ảnh: Hong Kong Tatler

Doanh nhân Lý Gia Thành giữ vững ngôi vị người giàu nhất Hong Kong trong 2 thập kỷ qua và liên tục có mặt trong bảng xếp hạng các tỷ phú của tạp chí Forbes. Năm 2018, ông đứng vị trí 23 trong danh sách những người giàu nhất thế giới do Forbes thống kê.

Lý Gia Thành được coi là tượng đài của nền kinh tế Hong Kong, không chỉ bởi vì ông có khối tài sản khổng lồ, mà là vì cách ông trở thành tỷ phú. Được biết, khối tài sản của ông ước tính lên đến hơn 35 tỷ USD, trải rộng trên nhiều lĩnh vực mà ông kinh doanh, bao gồm công ty phát triển bất động sản Cheung Kong, Hutchison Whampoa, công ty sản xuất dầu và khí đốt Husky Energy của Canada,…

Câu chuyện thành công của Lý Gia Thành được viết nên từ hai bàn tay trắng, và những năm tháng khổ cực đã truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ thanh niên có chí hướng và mục tiêu làm giàu.

Thời thơ ấu của ông từng phải sống trong chiến tranh, gia đình ông đã chuyển từ quê nhà ở Đại Lục đến Hong Kong khi ông còn học tiểu học. Cha ông làm hiệu trưởng trong một trường học tại quê nhà, nhưng khi vừa chuyển đến nơi ở mới ông đã không may mắc bệnh lao phổi và mất khả năng lao động. Từ đó kinh tế gia đình đi vào kiệt quệ và cha ông mất không lâu sau đó.

Lúc cha mất, Lý Gia Thành khi đó mới 14 tuổi đã sớm nếm trải sự mất mát, đắng cay hơn khi ông cũng bị lao phổi, bị cách ly trong thời gian dài để điều trị. “Ký ức khủng khiếp nhất cuộc đời tôi là chứng kiến cha mình vật lộn trên giường bệnh”, vị tỷ phú nhớ lại.

Gánh nặng nghèo đói và vị đắng của cuộc sống làm dấy lên những câu hỏi trong đầu ông, giúp định hình nên con người ông sau này. Ông đặt ra những câu hỏi cho bản thân:  Liệu mình có thể thay đổi số phận? Có thể làm cho cuộc sống đơn giản hơn? Liệu con đường dẫn đến thành công có cần lên kế hoạch thật cụ thể, tỉ mỉ?

Bắt đầu lao vào kiếm sống và làm giàu

May mắn khỏi bệnh, nhưng ông buộc phải lao vào lao động để nuôi gia đình ở tuổi 15. Mỗi ngày, ông làm việc quần quật tới 16 giờ trong nhà máy nhựa, liên tục 7 ngày mỗi tuần và gửi gần như toàn bộ số tiền mình kiếm được về cho mẹ.

Nhờ thông minh và làm việc chăm chỉ mà ở tuổi 18, ông được bầu là nhân viên xuất sắc của nhà máy và được cất nhắc làm quản lý. Với vị trí và thù lao tốt hơn, ông bắt đầu dành dụm tiền. Năm 1950, lúc đó Lý Gia Thành chỉ vừa bước qua tuổi 22, đã quyết định mở công ty nhỏ đầu tiên của mình. Công ty được lấy tên là Cheung Kong theo tên con sông Dương Tử, ông cho là đại diện cho sức mạnh của sự nỗ lực và kết nối.

Công ty ban đầu chuyên sản xuất đồ chơi bằng nhựa, nhưng Lý Gia Thành sớm nhận thấy tiềm năng của thị trường nhựa, bởi đây là mặt hàng đang được ưa chuộng tại Ý lúc đó. Với số vốn ban đầu 50.000 USD, ông đưa công ty ngày một phát triển về doanh thu lẫn quy mô, nhờ biết bắt kịp xu thế thị trường.

Vị tỷ phú Hong Kong phân tích: “Mối quan hệ giữa kiến thức và kinh doanh là chìa khóa để đến gần hơn với thành công”. Bỏ học từ nhỏ và không có tấm bằng đại học nào trong tay, kiến thức của ông chủ yếu đến từ việc học qua việc làm thực tế. Lúc này ông đã trở thành một doanh nhân thành đạt.

Khẳng định vị thế và trở thành tỷ phú

Cũng như nhiều nhà đầu tư nổi tiếng khác, Lý Gia Thành tận dụng cơ hội khủng hoảng kinh tế để mua lại các dự án bất động sản với mức giá rẻ. Năm 1969, tập đoàn sản xuất đồ chơi nhựa lớn nhất của Mỹ là Hasbro đã ủy nhiệm nhà máy nhựa của ông thành nơi sản xuất búp bê để xuất khẩu sang thị trường rộng lớn này.

Năm 1979, ông mua cổ phần kiểm soát tại một công ty tại Hong Kong do Anh đầu tư là Hutchison Whampoa. Dù thời điểm đó công ty này làm ăn thua lỗ nhưng vị tỷ phú nhìn ra tiềm năng khi đơn vị này sở hữu các nhà máy đóng tàu, bến cảng, các khu vực bán lẻ rộng lớn trên khắp Hong Kong.

Ông thuyết phục ngân hàng HSBC bán 22% cổ phần của họ trong công ty Hutchison Whampoa với mức giá thấp. Trong thập kỷ tiếp theo, ông lèo lái để đưa Hutchison Whampoa vươn đến thành công và mở rộng đế chế của mình trên khắp thế giới. Ngày nay, Hutchison Whampoa là một trong những công ty có giá trị nhất tại Hong Kong với doanh thu hàng năm trên 50 tỷ USD. Năm 1987, Lý Gia Thành chính thức trở thành tỷ phú.

Cùng năm đó, ông và các đối trả 500 triệu USD để mua lại một nửa Husky Oil – một công ty dầu của Canada đang đứng trên bờ vực phá sản. Tại thời điểm đó, một thùng dầu được giao dịch với giá khoảng 10 USD và từng tăng lên đến mức cao nhất là 140 USD. Giá dầu giúp Husky Energy tạo ra doanh thu hơn 25 tỷ USD một năm và cổ phẩn của Lý Gia Thành có trong công ty này trị giá 8 tỷ USD.

Trong thời gian đó, ông còn đầu tư vào bất động sản và nhiều công ty công nghiệp khác. Các công ty của ông xử lý 70% lưu lượng xuất nhập cảng của Hong Kong. Ông cũng giữ nhiều cổ phần trong các công ty điện và dịch vụ điện thoại di động. Một trong những thành công lớn nhất là vào năm 1999, ông bán công ty điện thoại di động Orange cho tập đoàn Đức Mannesmann AG với lợi nhuận 15 tỷ USD.

Lý Gia Thành luôn có các chiến lược kỹ càng, đảm bảo an toàn cho hoạt động kinh doanh, bất chấp tình trạng của nền kinh tế. Ông rất giỏi nắm bắt các sự kiện kinh tế, cũng như đánh hơi rất tốc các doanh nghiệp có năng lực. Ông còn là một trong những nhà đầu tư lớn đầu tiên vào Facebook và Spotify và nhiều dự án khởi nghiệp thành công. Ông từng chia sẻ: “Điều thú vị nhất đối với tôi là làm việc chăm chỉ và kiếm thêm lợi nhuận”.

Năm 2018, ở tuổi 89, Lý Gia Thành quyết định về hưu, giao việc quản lý tập đoàn Cheung Kong cho con trai đầu là Victor. Ông cũng quyên tặng 1/3 tài sản của mình cho việc từ thiện.